Masaż twarzy - najtańszy kosmetyk

Masaż twarzy - najtańszy kosmetyk: Zanim zabierzemy się za skomplikowane techniki odmładzania, warto wypróbować zalety masażu. Profesjonalny potrafi zatrzymać czas, a nawet wygładzić już istniejące zmarszczki. Ale znaczenie ma też ten, który można robić codziennie, choć

niemiecki-mojapasja: Czasy niemieckie

niemiecki-mojapasja: Czasy niemieckie: Czas teraźniejszy – Präsens Czas teraźniejszy wyraża czynność trwającą, jakiś aktualny stan rzeczy. W języku niemieckim służy on również ...

Czasy niemieckie

Czas teraźniejszy – Präsens

Czas teraźniejszy wyraża czynność trwającą, jakiś aktualny stan rzeczy. W języku niemieckim służy on również do wyrażania przyszłości. Zdanie w czasie teraźniejszym składa się z odmienionej formy czasownika, który stoi na drugim miejscu w zdaniu oraz pozostałych dopełnień.

Odmiana regularna czasownika w czasie teraźniejszym:

Czasownik gehen - iść

ich gehe -e
du gehst -st
er/ sie/ es geht -t
wir gehen -en
ihr geht -t
sie/Sie gehen -en

Am Montag schreibe ich eine Prüfung in Ökonomie.
(W poniedziałek piszę egzamin z ekonomii.)

Warum hast du keine Zeit für mich?
(Dlaczego nie masz dla mnie czasu?)

Duża grupa czasowników odmienia się w czasie teraźniejszym nieregularnie. Wzory odmian i przykłady tych czasowników znajdziecie w rozdziale o czasownikach nieregularnych.

Czasownik sein – być

ich bin
du bist
er/sie/es ist

wir sind
ihr seid
sie/Sie sind

Czasownik sein (być) jest niezaprzeczalnie czasownikiem podstawowym. Jest on jednym z trzech czasowników posiłkowych (obok haben i werden) i odmienia się nieregularnie. Zapamiętanie jego odmiany jest podstawą – początkiem nauki niemieckiego. Umożliwia, już na samym początku edukacji, zbudowanie wielu przydatnych zdań, np.:

Ich bin Polin. (Jestem Polką.)

Du bist aus Paris. (Ty jesteś z Paryża.)

Richard ist müde. (Ryszard jest zmęczony.)

Anton und Peter sind fleißig. (Antoni i Piotr są pracowici.)

Er ist 20 Jahre alt. (On ma 20 lat.)

Wo ist das Buch? (Gdzie jest książka?)

Za pomocą czasownika „sein” będziemy tworzyć czasy przeszłe Perfekt i Plusquamperfekt, ale także stronę bierną.

Czasownik haben – mieć

ich habe
du hast
er/sie/es hat

wir haben
ihr habt
sie/Sie haben

Czasownik haben (mieć) jest drugim czasownikiem podstawowym. Jego odmianę należy zapamiętać na samym początku nauki języka niemieckiego.

W toku nauki będzie on przydatny nie tylko do tworzenia czasu przeszłego Perfekt i Plusquamperfekt, ale również do tworzenia strony biernej.

Poprawnie odmieniając ten czasownik, już na początku nauki języka niemieckiego (podobnie jak z czasownikiem sein), można zbudować wiele zdań:

Ich habe zwei Kulis. (Mam dwa długopisy.)

Du hast 200 Euro. (Ty masz 200 Euro.)

Er hat keinen Bruder. (On nie ma brata.)

Czas przeszły Imperfekt - Das Imperfekt

Czas przeszły prosty Imperfekt, inaczej zwany też Präteritum, jest jednym z trzech czasów przeszłych w języku niemieckim.

Użyjemy tego czasu, jeśli chcemy coś opowiedzieć, zrelacjonować lub opisać wydarzenia z przeszłości.

Ich war gestern vier Stunden in der Arbeit. (Byłam/byłem wczoraj w pracy 4 godziny.)

Du hattest keine Zeit für mich. (Ty nie miałeś/miałaś czasu dla mnie.)

Er fragte nach dem Weg. (On zapytał o drogę.)

Der Unterricht begann um 9 Uhr. (Lekcja rozpoczęła się o 9.)

Wir luden viele Gäste zum Geburtstag ein. (Zaprosiliśmy wielu gości na urodziny.)

Ihr spracht mit ihm eine Stunde. (Rozmawialiście z nim godzinę.)

Ich schlief gestern sehr gut. (Spałam wczoraj bardzo dobrze.)

Sie gingen ins Kino mit Anna. (Oni poszli do kina z Anną.)

Zasada tworzenia form czasu przeszłego Imperfekt (Präteritum):

Czasowniki „sein” „haben” „werden”

sein (być)	haben (mieć)	werden (stawać się)
ich war	ich hatte	ich wurde
du warst	du hattest	du wurdest
er /sie / es war	er / sie / es hatte	er / sie / es wurde
wir waren	wir hatten	wir wurden
ihr wart	ihr hattet	ihr wurdet
sie / Sie waren	sie / Sie hatten	sie / Sie wurden

Czasowniki regularne

Do tematu bezokolicznika dodajemy końcówkę „-te“. Powstała forma to forma 1. i 3. osoby liczby pojedynczej.

machen (robić) -> ich mach + te = ich machte
sagen (mówić) -> er sag + te = er sagte

Do pozostałych form dodajemy końcówki osobowe.

fragen (pytać)

ich fragte
du fragtest
er/sie/es fragte

wir fragten
ihr fragtet
sie/Sie fragten

aufräumen (sprzątać)
Ich räumte mein Zimmer auf. (Sprzątałam/posprzątałam pokój.)

bestellen (zamawiać)
Er bestellte dieses Buch. (On zamówił tę książkę.)

danken (dziękować)
Wir dankten für dieses Gespräch. (Podziękowaliśmy/ dziękowaliśmy za tę rozmowę.)

einkaufen (kupować)
Wer kaufte bei euch ein? (Kto u was zrobił zakupy?)

hören (słuchać)
Ich hörte die Musik. (Słyszałam muzykę./ Słuchałam muzyki.)

gratulieren (gratulować)
Wir gratulierten ihr zum Geburtstag. ( Składaliśmy jej z okazji urodzin.)

leben (żyć)
Sie lebte in Berlin. (Ona mieszkała w Berlinie.)

lernen (uczyć się)
Karin lernte Tennis spielen. (Karina uczyła się grać w tenisa.)

machen (robić)
Wir machten einen Ausflug. (Zrobiliśmy wycieczkę.)

suchen (szukać)
Ich suchte meinen Kuli.(Szukałam mojego długopisu.)

wohnen (mieszkać)
Wo wohntet ihr? (Gdzie mieszkaliście?)

Czasowniki z tematem kończącym się na –d, -t lub grupę samogłoskową kończącą się głoską –m, -n otrzymują przed przyrostkiem samogłoskę –e. arbeiten (pracować) ich arbeitete du arbeitetest er/sie/es arbeitete wir arbeiteten ihr arbeitetet sie/Sie arbeiteten enden (kończyć, konczyć się) Der Unterricht endete um 15 Uhr. (Lekcja skończyła się o 15.) kosten (kosztować) Das kostete 20 Euro. (To kosztowało 20 Euro.) rechnen (liczyć) Sie rechnete alles im Kopf. (Ona liczyła wszystko w głowie/w pamięci.) warten (czekać) Wartetet ihr gestern lange auf ihn? (Czekaliście wczoraj długo na niego?) Czasowniki odmiany nieregularnej czasu Imperfekt Formy czasowników nieregularnych czasu Imperfekt trzeba uczyć się na pamięć. gehen helfen schreiben bringen ich ging ich half ich schrieb ich brachte du gingst du halfst du schriebst du brachtest er /sie / es ging er / sie / es half er / sie / es schrieb er / sie / es brachte wir gingen wir halfen wir schrieben wir brachten ihr gingt ihr halft ihr schriebt ihr brachtet sie / Sie gingen sie / Sie hatten sie / Sie schrieben sie / Sie brachten Ich ging mit Ute ins Kino. (Poszedłem z Ute do kina.) Thomas schrieb an seine Elern einen Brief. (Tomasz pisał list do swoich rodziców.) Czasowniki modalne w Imperfekt Czasowniki modalne odmieniają się według zasad odmiany czasowników nieregularnych. Pamiętajmy, aby nie dodawać końcówki osobowej dla 3 osoby liczby pojedynczej! Odmiana czasowników modalnych w Imperfekcie wygląda następująco: können wollen müssen sollen dürfen mögen ich konnte wollte musste sollte durfte mochte du konntest wolltest musstest solltest durftest mochtest er /sie / es konnte wollte musste sollte durfte mochte wir konnten wollten mussten sollten durften mochten ihr wolltet wolltet musstet solltet durftet mochtet sie / Sie konnten wollten mussten sollten durften mochten Eva und Jan mussten am Wochenende ihre Eltern besuchen. (Ewa i Jan musieli w weekend odwiedzić swoich rodziców.) Es regnete und wir konnten nicht draußen gehen. (Padało i nie mogliśmy wyjść na dwór.)

Czas przeszły Perfekt - Das Perfekt

Czas przeszły Perfekt jest jednym z trzech czasów przeszłych w języku niemieckim. Opisuje on czynności zakończone w przeszłości, które swoje skutki mają teraz. Używany jest również w rozmowach bezpośrednich, w sytuacjach codziennych, kiedy opowiadamy o sobie lub innych osobach, a nawet użyjemy go w zdaniach czasowych, w odniesieniu do przyszłości, jeśli będziemy chcieli podkreślić, że czynność będzie dopiero wykonana.

Czas Perfekt jest czasem złożonym. Składa się on z czasownika posiłkowego „haben” lub „sein” oraz imiesłów czasu przeszłego (Partizip Perfekt).

................ + haben/sein + ................ + Partizip Perfekt.

Anne hat heute Einkäufe für das Wochenende gemacht. (Anna zrobiła dziś zakupy na weekend.)

Wir sind mit dem Auto gefahren. (Przyjechaliśmy/jechaliśmy samochodem.)

Ich habe zwei Bücher gelesen. (Ja przeczytałem/łam dwie książki.)

Czasowniki posiłkowe „haben” lub „sein”:

• czasowniki „haben” i „sein” pełnią w czasie Perfekt funkcję orzeczenia i stoją na drugim miejscu w zdaniu

• odmieniają się przez osoby

Czasownik posiłkowy „haben” tworzy Perfekt z czasownikami:

- modalnymi

- zwrotnymi (Reflexive Verben) - np. sich waschen (myć się), sich erinnern (przypominać sobie), sich freuen (cieszyć się)

- łączy się ze zdecydowaną większością czasowników słabych (wyjątkami są tu: np. begegnen (natknąć się), passieren (zdarzyć się), reisen (podróżować), landen(lądować))

- przechodnimi (tranzytywnymi) - czyli takimi, które mogą utworzyć stronę bierną i wymagają tez dopełnienia w bierniku- np. kaufen (kupować), lieben (kochać), verstehen (rozumieć), erklären (wyjaśniać)

- nieosobowymi - np. es regnet (pada deszcz), es schneit (pada śnieg), es gibt (znajduje się), es gefällt (podoba się)

Czasownik posiłkowy „sein” tworzy Perfekt z czasownikami:

- wyrażającymi ruch – np.. gehen (iść), fliegen (lecieć), kommen (przybywać)

- wyrażającymi zmianę stanu - np. einschlafen (zasypiać), aufwachen (budzić się), gebären (rodzić się), sterben (umierać)

- sein, werden, bleiben - Ich bin lange zu Hause gewesen. (Byłam długo w domu)

Imiesłów czasu przeszłego (Partizip Perfekt) - czyli trzecia forma podstawowa czasownika

- imiesłów czasu przeszłego jest formą nieodmienną

- występuje w zdaniach oznajmujących i pytających na końcu

- formę imiesłowu czasowników regularnych tworzymy przez dodanie do tematu czasownika przedrostka „ge-” i przyrostka „-t”

ge + ................... + t

lernen (uczyć się)- gelernt
malen (malować) - gemalt

Ich habe ein Buch gekauft. (Kupiłem/łam książkę.)

Er hat viel gearbeitet. (On dużo pracował.)

Wie viel hat das gekostet? (Ile to kosztowało?)

Duża grupa czasowników tworzy formy imiesłowu czasu Perfekt nieregularnie, dlatego ważne jest pamięciowe opanowanie poszczególnych form czasowników. Nie zapominajmy jednak, że imiesłowy czasu przeszłego czasowników mocnych kończą się zawsze na -en.

Wiele tych form znajdziesz w części „Czasowniki nieregularne w języku niemieckim”.

Szczególne przypadki tworzenia form czasu Perfekt:

- W formie imiesłowu czasu Perfekt czasowników rozdzielnie złożonych, przedrostek ge znajduje się między przedrostkiem a tematem czasownika:

np. einladen (zapraszać)
Ich habe viele Gäste zur Party eingeladen. (Zaprosiłam wielu gości na imprezę.)

aufräumen (sprzątać)
Er hat sein Zimmer aufgeräumt. (On posprzątał swój pokój.)

- Czasowniki nierozdzielnie złożone tworzą imiesłów czasu Perfekt bez przedrostka ge-:

np. besuchen (odwiedzać)
Ich habe gestern meine Oma besucht. (Odwiedziłam wczoraj babcię.)

verstehen (rozumieć)
Er hat mich falsch verstanden. (On mnie źle zrozumiał.)

- Jeśli bezokolicznik czasownika kończy się na -ieren, wtedy nie dodajemy przedrostka ge-:

np. studieren (studiować)
Ich habe sechs Jahre an der Uni studiert. (Studiowałam 6 lat na uniwerku.)

fotografieren (fotografować)
Sie hat sehr gut fotografiert. (Ona bardzo dobrze fotografowała.)

Tabela czasowników nieregularnych w języku niemieckim

W języku niemieckim, tak jak w innych językach występują czasowniki nieregularne, które trzeba opanować na pamięć. Poniższa tabela czasowników nieregularnych zawiera najważniejsze z nich. Aby ułatwić naukę, do każdego czasownika nieregularnego, dopisaliśmy tłumaczenie.

Czasowniki nieregularne w języku niemieckim:

Infinitiv	Imperfekt	Partizip II	Znaczenie
anbieten	bot an	angeboten	oferować
anziehen	zog sich an	sich angezogen	ubierać się
auffallen	fiel auf	aufgefallen	zwracać uwagę
backen	buk/backte	gebacken	piec
befehlen	befahl	befohlen	rozkazać
beginnen	begann	begonnen	zaczynać
bekommen	bekam	bekommen	otrzymywać
biegen	bog	gebogen	skręcać
bieten	bot	geboten	oferować
bitten	bat	gebeten	prosić
bleiben	blieb	geblieben	pozostać
braten	briet	gebraten	piec/smażyć
brechen	brach	gebrochen	łamać
brennen	brannte	gebrannt	palić się
bringen	brachte	gebracht	przynosić
denken	dachte	gedacht	myśleć
dürfen	durfte	gedurft	móc
empfehlen	empfahl	empfohlen	polecić
empfinden	empfand	empfunden	odczuwać, doznać
entscheiden	entschied	entschieden	za/decydować
erschrecken	erschrak	erschrocken	przerazić
essen	aß	gegessen	jeść
fahren	fuhr	gefahren	jechać
fallen	fiel	gefallen	upadać
fangen	fing	gefangen	łapać
finden	fand	gefunden	znaleźć
fliegen	flog	geflogen	latać
fliehen	floh	geflohen	uciekać
fließen	floss	geflossen	płynąć
fressen	fraß	gefressen	żreć
frieren	fror	gefroren	marznąć
gebaren	gebar	geboren	rodzić
geben	gab	gegeben	dawać
gehen	ging	gegangen	iść
gelingen	gelang	gelungen	udać się
gelten	galt	gegolten	obowiązywać
genießen	genoss	genossen	rozkoszować się
geschehen	geschah	geschehen	wydarzyć się
gewinnen	gewann	gewonnen	wygrać
gießen	goss	gegossen	podlewać
greifen	griff	gegriffen	sięgać
haben	hatte	gehabt	mieć
halten	hielt	gehalten	trzymać
hängen	hing	gehangen	wisieć
heben	hob	gehoben	podnosić
heißen	hieß	geheißen	nazywać
helfen	half	geholfen	pomagać
kennen	kannte	gekannt	znać
klingen	klang	geklungen	brzmieć
kommen	kam	gekommen	przychodzić
können	konnte	gekonnt	móc
laden	lud	geladen	załadować
lassen	ließ	gelassen	pozwalać
laufen	lief	gelaufen	biec
leiden	litt	gelitten	cierpieć
leihen	lieh	geliehen	pożyczać
lesen	las	gelesen	czytać
liegen	lag	gelegen	leżeć
lügen	log	gelogen	kłamać
messen	maß	gemessen	mierzyć
mögen	mochte	gemocht	lubić
müssen	musste	gemusst	musieć
nachdenken	dachte nach	nachgedacht	rozmyślać
nehmen	nahm	genommen	brać
nennen	nannte	genannt	nazywać
pfeifen	pfiff	gepfiffen	gwizdać
raten	riet	geraten	radzić
reißen	riss	gerissen	rwać
reiten	ritt	geritten	jeździć konno
rennen	rannte	gerannt	pędzić, biec
riechen	roch	gerochen	pachnieć
rufen	rief	gerufen	wołać
schaffen	schuf	geschaffen	tworzyć
scheinen	schien	geschienen	świecić, wydać się
schieben	schob	geschoben	pchać
schießen	schoss	geschossen	strzelać
schlafen	schlief	geschlafen	spać
schlagen	schlug	geschlagen	bić
schließen	schloss	geschlossen	zamykać
schmeißen	schmiss	geschmissen	wyrzucić, ciskać
schneiden	schnitt	geschnitten	kroić
schreiben	schrieb	geschrieben	pisać
schreien	schrie	geschrien	krzyczeć
schweigen	schwieg	geschwiegen	milczeć
schwimmen	schwamm	geschwommen	pływać
sehen	sah	gesehen	widzieć
sein	war	gewesen	być
senden	sandte	gesandt	wysyłać
singen	sang	gesungen	śpiewać
sinken	sank	gesunken	opadać, tonąć
sitzen	saß	gesessen	siedzieć
sollen	sollte	gesollt	mieć powinność
sprechen	sprach	gesprochen	mówić
springen	sprang	gesprungen	skakać
stechen	stach	gestochen	kłuć
stehen	stand	gestanden	stać
stehlen	stahl	gestohlen	kraść
steigen	stieg	gestiegen	wchodzić, wspinać
sterben	starb	gestorben	umierać
stinken	stank	gestunken	śmierdzieć
stoßen	stieß	gestoßen	potrącić, uderzać
streiten	stritt	gestritten	kłócić się
teilnehmen	nahm teil	teilgenommen	uczestniczyć
tragen	trug	getragen	nosić
treffen	traf	getroffen	spotykać
treten	trat	getreten	wchodzić
trinken	trank	getrunken	pić
trugen	trog	getrogen	oszukiwać
tun	tat	getan	czynić, robić
verbringen	verbrachte	verbracht	spędzać
vergessen	vergaß	vergessen	zapominać
verlieren	verlor	verloren	tracić, gubić
verschmelzen	verschmolz	verschmolzen	stopić
versprechen	versprach	versprochen	obiecywać
verzeihen	verzieh	verziehen	wybaczyć
wachsen	wuchs	gewachsen	rosnąć
waschen	wusch	gewaschen	prać/myć
wegwerfen	warf weg	weggeworfen	wyrzucać
wenden	wandte	gewandt	zwracać się
werben	warb	geworben	reklamować
werden	wurde	geworden	stawać się, zostawać
werfen	warf	geworfen	rzucać
wiegen	wog	gewogen	ważyć
wissen	wusste	gewusst	wiedzieć
wollen	wollte	gewollt	chcieć
ziehen	zog	gezogen	ciągnąć
zwingen	zwang	gezwungen	zmuszać

Czas przyszły w języku niemieckim - Das Futur

W języku niemieckim wyróżniamy dwa czasy, które odnoszą się do przyszłości (Futur I i Futur II). Aby utworzyć formy obydwu czasów przyszłych musimy znać odmianę czasownika posiłkowego „werden” (stawać się):
ich werde
du wirst
er/sie/es wird
wir werden
ihr werdet
sie/Sie werden

Czas przyszły Futur I:

Futur I jest czasem przyszłym złożonym z:

• czasownika posiłkowego „werden”, odmienionego przez osoby i stojącego na drugim miejscu w zdaniu,

• i drugiego czasownika, w formie bezokolicznika na końcu zdania.

Ich werde in die Türkei fahren.
(Pojadę do Turcji.)

Wir werden am Wochenende ins Kino gehen.
(Pójdziemy w weekend do kina.)


Czas Futur I w języku niemieckim wyraża czynności, które mają się odbyć w przyszłości faktycznie lub tylko przypuszczalnie. Nie zapominajmy jednak, że najczęściej czas przyszły w języku niemieckim wyrażany jest poprzez czas teraźniejszy (Präsens).

Ich werde morgen zu dir kommen.
(Przyjdę do ciebie jutro.) (Futur I)

Ich komme morgen zu dir.
(Przyjdę do ciebie jutro) (Präsens)

Wir haben Angst. (My mamy stracha. -> My się boimy.)